Mieszkańcy TBS w różnych miastach Polski założyli dwa rodzaje spraw przeciwko spółkom TBS: o niezasadność podwyżki czynszu i o opłaty nienależne. Większość spraw jest w toku. Jednak we Wrocławiu zapadły 3 pierwsze prawomocne wyroki na korzyść mieszkańców. W tym miejscu przedstawiamy wyroki sądu wrocławskiego z pierwszej instancji, które pokazują jak dużym wyzwaniem dla sądów jest ustawa TBS. Różni sędziowie diametralnie różnie intepretują konkretne kwestie odnośnie czynszów. Dodatkowo zamieszczamy wyrok z Grudziądza z 2016 roku oraz komentarz do ustawy stosowany przez sądy.
O wysokościach czynszu z danych GUS i z Raportu o Mieszkalnictwie. Dodatkowo analizy Obywatela TBS w 3 miastach: Wrocław, Kraków, Poznań w ujęciu tabelarycznym. Czynsze w TBS porównane z czynszami w mieszkaniach własnościowych, spółdzielczych - bez opłaty kredytowej i bez mediów - czyli w zakresie kosztów administracyjnych, eksploatacyjnych i remontowych.
Przedstawiamy losy petycji mieszkańców o wykup mieszkań z 2016 roku - niestety, nieudaną. Dodatkowo, pokazujemy aktualną petycję adwokata Grzegorza Prigana o zmianę ustawy o TBS, złożoną w lutym 2023r. i wciąż rozpatrywaną w Komisji ds. Petycji. Tę petycję podpisało ok. 13 tysięcy mieszkańców z różnych części kraju. W plikach: treść petycji, opinia Biura Analiz Sejmowych i Ministerstwa Rozwoju i Technologii.
Spółki TBS działają nieprzejrzyście, zazwyczaj odmawiają dostępu do informacji publicznej - pokazujemy 2 wyroki WSA z Wrocławia, przegrane dla TBS Wrocław. Nie zmieniły one jednak podejścia. Związane ręce mieszkańców widać również na przykładzie prośby o interwencję Rzecznika Finansowego w sprawie kredytów Alicja-BIS (publikujemy pisma), reakcji NIK (publikujemy odpowiedź, ale również wyniki 2 kontroli NIK z 1998 roku i 2010 roku - późniejszych nie było). Odmawiały reakcji RPO, RIO i często prokuratury. Dodajemy uzyskaną odpowiedź z MRiT wskazującą brak zainteresowania państwa stworzonym systemem wyposażającym spółki w sposób preferencyjny w mieszkania.
Kiedy w lutym 2022r. mieszkańcy wrocławskiego TBS zaczęli się organizować do złożenia pozwów do sądu, spółka TBS Wrocław poprosiła o pomoc Ministerstwo Rozwoju i Technologii. I tę pomoc otrzymała w postaci pism z interpretacjami przepisów dotyczącymi prawa do sądu i konstrukcji czynszów. Interpretacje MRiT miały zniechęcić do złożenia pozwów. A jednocześnie pozwoliły spółce w komunikacji z mieszkańcami sugerować rozwiązanie umów najmu, gdy złożą pozwy. Części interpretacji MRiT sądy w Polsce od razu zaprzeczyły, ale część z nich oddziałuje na bezradnych wobec dziwnej ustawy sędziów. Publikujemy pismo TBS Wrocław naciskające MRiT oraz wydane i opublikowane publicznie opinie MRiT.
W 2010 roku rozpoczęto pracę nad projektem zmiany ustawy o TBS, starającym się uwzględnić szczególnie trudną sytuację mieszkańców. Niestety, projekt ten poległ w dalszych etapach, publikujemy go tutaj. Zamieszczamy też pierwszą wersję ustawy oraz opracowanie Anny Białek-Jaworskiej: Rozwój społecznego budownictwa czynszowego w Polsce.